Çeşitli yerlerde satılan ballar genellikle gerçek bal değildir. Birçoğu kişiye bal tadı veren bir takım şuruplardan ya da başka içeriklerden oluşmaktadır. O halde tüketici bal alırken kime, neye güvenebilir? Market raflarında yer alan onlarca bal kavanozunun arasından hangisini alacağına nasıl karar verebilir? Sahte bal ile gerçek balın tüketiciler tarafından anlaşılması için çeşitli yöntemler kullanılabilir.
Sahte Bal Nasıl Elde Edilir?
Sahte balın ana maddesini genellikle glikoz şurubu oluşturmaktadır. Glikoz şurubuna su ve bal aroması eklenerek sahte bal elde edilmektedir. İçeriklerinde arıyla ilgili herhangi bir faaliyet yer almamaktadır. İçeriğindeki bu maddeler sebebiyle de oldukça ucuza mal edilir ve ciddi karlar ele geçirilebilir.
Gerçek Bal ile Sahte Balı Nasıl Ayırt Edebiliriz?
Piyasada çok fazla ürün bulunması sebebiyle ev ortamında yapılabilecek tek bir test ile gerçek balı anlayabilmek çok da kolay değildir. Bu sebeple iyi bir tahminde bulunabilmek için birçok farklı testi uygulayabilirsiniz.
- Eğer ambalajlı bir ürün satın alıyorsanız, ilk olarak etiketini incelemeniz gerekmektedir. Burada "bal kodeksine uygundur" ifadesi bulunması gerekir, ayrıca içindekiler kısmında "glikoz" bulunuyorsa bu durum kimyasal madde içerdiğinin göstergesidir.
- Balınızı satın alırken varsa üzerindeki etiketi, marka ismini ve içerikleri kontrol edin. Saf balda içerik olarak sadece bal yer almalıdır. Bununla beraber üreticiler her zaman doğru içeriği belirtmemektedir. Dolayısıyla sadece içeriği kontrol ederek gerçek bal aldığınızdan emin olamazsınız.
- Ilık bir suyun içine bir yemek kaşığı kadar bal dökün. Eğer balın içerisinde bir takım şuruplar var ise suyun içerisinde eriyecektir. Gerçek balların birçoğu bıraktığınız şekilde kalacaktır, ancak ne yazık ki bazı sahte ballar da aynı şekilde kalabilmektedir.
- Bir mumun ucundaki ipi ya da bir parça pamuğu bala batırın. Daha sonra ise balın içerisinden çıkarıp yakmaya çalışın. Eğer kolaylıkla yanıyorsa balın içerisinde büyük ihtimalle su yoktur. Ancak bu test eklenmiş olacak diğer maddeler konusunda net bir bilgi veremeyecektir. Ayrıca balı yakarken herhangi bir kaza olmaması açısından dikkatli olmalısınız.
- Bir kağıt havlunun üzerine bir parça bal dökün. Eğer sulandırılmış bir bal ise büyük ihtimalle kağıt havlu tarafından emilecektir. Saf balın ise emilmemesi gerekmektedir. Ancak zaman zaman sulandırılmış ballar da emilmeyebilir.
- Yaygın bir inanışa göre karıncalar gerçek bala yaklaşmaz. Ancak gerçekte karıncalar tatlı ve besin değeri olan her şey ile ilgilenirler. Karıncalar bal, mısır şurubu ya da bunlar gibi herhangi bir şeyi de yiyebilirler.
- Bazı kaynaklar alkol ile balı karıştırınca eğer bal gerçek ise erimeyeceğini ve en altta öylece kalacağını iddia etmektedir. Ancak bazı kaynaklar da aksini söylemektedir. Bu iddia ilk kez 1893 yılında ortaya atılmış, ancak o zaman bile profesyonel arı yetiştiricileri tarafından kabul edilmemiştir.
- İnternette dolaşan bazı iddialara göre sadece doğal bal, dökülürken saat yönünde döner ya da sadece doğal bal bir tabağa konulduğunda ve üzeri su ile kaplandığında altıgen şeklini alır. Ancak saf olmayan balların da bu şekilde hareket etmeyeceğine dair hiçbir bilimsel kanıt yoktur.
- Balın kristallenmesi ya da halk dilinde şekerlenmesi gerçek ya da sahte bal olduğunu göstermez.
Etrafta bir balın gerçek olduğunu nasıl anlayabileceğinize dair birçok bilgi olabilir ve birçoğu bilimsel olarak kanıtlanmamıştır. Eğer aralarından bazıları size anlamlı gelirse, saf olduğunu düşündüğünüz bir bal üzerinde deneyebilirsiniz. Ardından bu balı agave şurubu, glikoz şurubu ya da başka bir takım içerikle karıştırıp aynı testi tekrarlayabilirsiniz. Elde ettiğiniz karışımla tutarlı bir şekilde farklı sonuçlar elde ediyorsanız testiniz işe yaramış olabilir.
Ancak ev şartlarında yapacağınız hiçbir test size %100 doğru bilgi vermeyecektir. Satın almış olduğunuz balın gerçek olup olmadığını anlamak isterseniz Alo 174 Gıda Denetim Hattı’nı arayabilirsiniz. Böylece satın almış olduğunuz ürünün laboratuar ortamında, uzman ekipler tarafından analizinin yapılmasını ücretsiz olarak talep edebilirsiniz. Yapılan analizler sonucu elde edilecek sonuç size bildirilecektir.
Sahte Balın Sağlığa Zararı Var mıdır?
Sahte balın içerisine ekstra bir yabancı madde katılmadıysa sağlığa zararı olmayacaktır. Ancak gerçek baldan alacağınız faydayı sahte baldan alabilmeniz mümkün değildir. Ayrıca tüketici olarak aldatılma durumu vardır, çünkü size satılırken gerçek bal olarak satılmaktadır.
Gerçek Balın Faydaları Nelerdir?
- Antiseptik ve antimikrobiyel özellikleri vardır.
- Doğal bir enerji kaynağıdır.
- Öksürük kesici olarak kullanılabilir.
- Ülser tedavisinde de kullanılabilir.
- Yaraların ve enfeksiyonların iyileşmesini sağlar.
Bunları Biliyor Muydunuz?
- Bitki örtüsü zengin bölgelerden elde edilen ve katkı maddesi kullanılmayan balın kalitesi daha iyi oluyor.
- Ambalajlı, etiketli ve analiz raporu olan balları tercih etmekte fayda var.
- Bir kavanozun çok ucuz olduğu ürünler düşündürücüdür.
- Bal kalorisi olan bir yiyecektir, dolayısıyla kilo fazlanız varsa ya da şeker hastası iseniz bal çok fazla önerilmemektedir.
- Fazla miktarda tüketilen bal enerji olarak kullanılmayıp yağa dönüşecektir.
- Toplum içerisinde balın çabuk emilmesi ve hemen kana karışması sebebiyle cinsel gücü arttırdığına inanılmaktadır. Ancak bu konuyla ilgili kanıtlanmış bir bilgi yoktur.
- Çatlamış dudaklarda kullanılabilir.
- Antioksidan kaynağıdır.
Kaynaklar:
Wiki How - How to Verify the Purity of Honey
- Welness Today - 7 Things You Didn’t Know about…Raw Honey