Panik atak, aniden ortaya çıkan, yoğun kaygı ve endişe nöbetlerine verilen addır. Günümüzde ağır hayat şartları, yoğun iş temposu gibi nedenler yüzünden bir çok insan panik atakla yüzyüze gelmektedir. Bu sık görülen ve ciddiye alınması gereken hastalıkla ilgili bilinmesi gereken en önemli şeylerden biri, doğru zamanlama ve destek ile birlikte bu hastalığın tamamen düzelebilen psikolojik bir rahatsızlık olduğudur.
Panik atak sırasında kişi gerçeklikle olan bağlantısını tamamen yitirebilir, basit bir kalp çarpıntısını kalp krizi sanabilir ya da kolundaki basit bir ağrıyı bile felç sanabilir. Kişinin bu ani ve yoğun endişeleri ile birlikte bir takım bedensel sorunlar da ortaya çıkabilir. Bunun sebebi de stres hormonlarının devreye girmesidir. Bu belirtiler üşüme, ürperme, nefes almada zorluk, baş dönmesi, bulantı, bayılma hissi, karın ve göğüs ağrısı sıcak basmasıdır.
Panik atak, an içinde yaşattığı korku ve bedensel sorunlara ek olarak, ileride hayat standartını da büyük oranda etkiler. Panik atak hastasının bu panik anlarının tekrar edeceğini düşünmesi ile beraber, tıpta ‘beklenti kaygısı’ denen bir durum oluşur. Hasta, daha önce evde yalnız iken bir nöbet geçirdiyse bu nöbetin ileride tekrar edeceğini düşünerek evde yalnız kalmaktan kaçınmaya başlar. Araba kullanırken ya da asansördeyken yaşadığı nöbetler, ileride bu durumlardan kaçmasına sebep olur. Sık sık nöbet geçiren hasta ise yaşadığı büyük beklenti kaygılarından dolayı asosyal olabilir.
Panik atak hastasının psikolojisi, biyolojisi ve sosyal sağlığı bozulmuştur. Bu sebeple bu üç alanda tedavi için ilaç tedavisi, psikoterapi ve de sosyal aktiviteler yapılmalıdır. Bunun yerine dahiliyeye, nöroloji uzmanlarına başvurmak sadece vakit kaybı olacaktır.
Panik atağa sebebiyet verebilecek durumlar;
- Düşük eğitim düzeyi,
- Boşanmalar,
- Kalabalık kentlerde yaşam,
- Çocukluktan kalmak cinsel istismar,
- Geçmişte yaşanan kayıplar,
- Ailenin geçmişindeki panik atak vakaları.
Panik atak ile mücadelede yapılabilecekler;
- Öncelikle hastalığın teşhisi önemlidir. Doğru teşhise doğru tedaviyle birlikte her hastalık gibi bu hastalığın da tedavisi mümkündür.
- Hastanın yaşadığı korkuyu anlamlandırabilmesi, onu anlayıp onunla mücadele için neler yapabileceğini araştırması önemlidir.
- Tedavinin amacı kaygının yok edilmesi değil, onunla mücadele için doğru yolların bulunmasıdır.
- Panik atak tedavisi uzun sürebilen bir tedavidir, önemli olan demorilize olmadan sonuca yönelmektir.
- Hastanın, kendisini stresten, gerginlikten uzak tutabileceği kişisel alanlar yaratması oldukça faydalıdır. Resim yapmak, doğa yürüyüşleri, kitap okumak, dans etmek gibi faaliyetler hastanın ruh sağlığı için de faydalı olacaktır.
- Hastanın psikolojik yönlendirmeler yardımıyla da, kafasında yarattığı kötü senaryolardan kaçması yerine üzerine gitmesi gerekir.
- Panik atak hastasının yakınları da, bu hastalığı şımariklık, kapris olarak değerlendirmemeli, durumu ciddiye almalıdır. Hastanın üzerine düşmek yerine, ona destek vermeli, hastalığın üstünden gelmesi için onu sorumluluk almaya teşfik etmelidir.
Panik atağı hafifletmek için yapılabilecekler;
- İlk iş dikkatin hissedilen korku ya da endişeden uzaklaştırılması, başka bir şeye yönlendirilmesi olmalıdır.
- Hastanın kendisine atağın bir kaç dakika içinde geçeceğini hatırlatması önemlidir.
- Kas gerginliğini gidermek için çeşitli gevşeme hareketleri, nefes egzersizleri yapılabilir.