Dibek Kahvesi Nedir, Nasıl Yapılır?

Dibek kahvesi adını ne aromasından ne kahvenin tadından ne de kahvenin pişirilme şeklinden alır. Dibek kahvesine adını veren şey kahvenin öğütme biçimidir.

Kavrulmuş kahve çekirdekleri taştan ya da ağaçtan yapılmış havana benzeyen bir el değirmeninde elle dövülerek öğütülür. Bu değirmenin adı dibektir. Dibek kahvesinin sırrı ezilirken içine bir parça mercan köşk katılmasıdır. Mercan köşkün doyulmaz aroması ve kahve birleştiğinde dibek kahvesi doyumsuz bir tat ve koku bırakır.

Dibek kahvesi yapılırken kahve el yordamıyla öğütüldüğü için içerisindeki çekirdekler her zaman homojen olmayabilir. Kimi parçalar diğerlerine göre daha farklı büyüklüklerde kalabilir. Dolayısıyla dibek kahvesinden klasik türk kahvesi gibi un ufak bir kıvam beklemek çok doğru değil. Esasında bu durum dibek kahvesinin kendine has özelliklerinden birisidir. Kahve içildikten sonra ağızda kalan parçalar dişlerin arasında yavaş yavaş ezildiğinde dibek kahvesinin ağızda bıraktığı rayihanın daha uzun sürmesi sağlanır.

Dibek kahvesinin tarihine baktığımızda eski zamanlardan 1800’lü yılların ortalarına kadar bu geleneğin devam ettiğini görüyoruz. Bu durum tüfekçi ustalarından biri olan Selim’in 1827’de kahve değirmenini icat etmesiyle son buluyor. Selim’in icat ettiği kahve değirmeni kahvehanelerin dışında evlere de giriyor. Dibekle kahve öğütmek zor ve zahmetli bir iş olduğundan artık yapılmaz hale geliyor ve kahve değirmenleri hayatımızda iyice yerini alıyor.

Dibek kahvesinde doğru lezzeti yakalamak için dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri de kavurma aşamasıdır. Kahveyi yakmadan, yavaş yavaş, karartmadan kavurmak gerekir. Böylece kahveyi içen kişinin ağzında yanık tadı bırakmamış olur. Dibekte öğütülen kahve bir iki gün dinlendirilmeli daha sonra pişirilerek servis edilmelidir. Bu dinlenme süresi bir iki günü geçmemelidir.

Dibek kahvesinin pişirme şekli hazırlığı kadar sırlı bir olay değil. Cezvede aynı türk kahvesi pişirir gibi pişirebilirsiniz. Dikkat edilmesi gereken nokta köpürdükten sonraki kısmı zira çok hızlı bir şekilde taşabiliyor. Kahve keyfi yapmak yerine ocak temizlemek istemiyorsanız gözünüzü cezveden ayırmamanızı öneririm.

Dibek kahvesi bazı yörelerde cezve yerine direkt olarak fincanda da pişirilir. Isıya dayanıklı fincanlar közün üzerine konur ve kahve ağır ağır pişirilir.