Dış Gebelik Nedir, Nasıl Anlaşılır?
Dış gebelik, döllenen yumurtanın rahmin içine değil de başka bir yere tutunduğu gebelik türüdür. Dış gebeliklerin çoğu fallop tüplerinde oluşur. Bazen karında, yumurtalıklarda veya rahim ağzında oluştuğu da görülür. Fallop tüpleri bir bebeğin büyümesine olanak veremeyecek kadar dar olduklarından, dış gebelikler normal biçimde seyretmez. Bunun takibinde yumurta yüzünden esneme esneme yapan fallop tüpleri patlayarak kadınların hayatını tehdit edecek hale gelebilir.
Dış gebelikte en belli başlı risk faktörü rahmin, fallop tüplerinin ve yumurtalıkların enfeksiyon kapmasıdır ve bu duruma pelvis iltihabı adı verilir. Dış gebelik riski, aşağıda sıralanan maddelerden herhangi biri söz konusu ise yüksektir;
- Fallop tüpünün kısmen ya da tamamen tıkanmasına neden olan iltihap ya da enfeksiyonlar,
- Leğen kemiği bölgesinde ya da fallop tüplerinde daha önce yapılan bir ameliyat,
- Endometriyoz adı verilen, rahimde bulunan dokunun, rahmin dışındaki bir yere tutunması yoluyla fallop tüplerini tıkaması,
- Anormal biçimli fallop tüpleri,
- Daha önce dış gebelik geçirmiş olmak,
- Kısırlık sorunları,
- Yumurtlamayı harekete geçirmek için ilaç kullanılması,
- Tüplerini bağlattıktan sonra gebe kalma.
Bir dış gebelik geçiren kadının yeniden aynı durumla karşılaşması olasıdır. Ama bu dış gebelikten sonra başarılı bir gebelik geçirmenin imkansız olduğu anlamına gelmez. Bir tip zarar görmüş ise diğer tüpten gebe kalmak mümkündür. Eğer iki tüp de zarar görmüşse bu durumda tüp bebek seçeneği vardır.
Dış gebelik belirtileri: Dış gebelik, çoğu zaman başlarda normal gebelikmiş gibi görünür. Bu yüzden işaret ve belirtileri herhangi bir gebeliğinkilerle aynıdır. Bu belirtiler âdet kanamasının aksaması, göğüs hassasiyeti, yorgunluk ve bulantı olarak sıralanabilir.
Dış gebeliğin genellikle ilk belirtisi ağrıdır ama çoğunlukla bu ağrıya anormal bir kanama eşlik eder. Leğen kemiğinde, karında hatta omuz ve boyunda bile keskin ve bıçak saplanır gibi ağrılar hissedilebilir. Ağrı gidip gelebilir, iyileşebilir ve de kötüleşebilir. Dış gebeliğin diğer işaretleri de mide ve bağırsakla ilgili belirtiler, baş dönmesi ve sersemliktir. Bu işaretlerin görülmesi durumunda derhal doktor aranmalıdır. Bu belirtilerin görüldüğü başka durumlar da vardır ama dış gebelik riskini ortadan kaldırmak akıllıca olacaktır.
Dış gebeliğin tedavisi: Doktor, dış gebelikten şüphelenirse pelvik muayene yapacaktır, ortada kesin olmayan ya da emin olunamayan bir durum olduğundaysa bir takım laboratuvar testleri, ultrason muayenesi yapılabilir.
Fallop tüplerinde meydana gelen bir yırtılma varsa döllenmiş yumurta operasyona alınır. Daha küçük dış gebelikler ise yumurtanın büyümesini durduran metotreksat adlı bir ilaçla tedavi edilir. Vakaların büyük çoğunluğunda cerrahi müdahele yapılır.
Bir doktor, ender olarak da olsa, herhangi bir müdaheleye başvurmadan, dış gebeliğin kendiliğinden dışarı atılma veya emilim yoluyla kendiliğinden son bulup bulmayacağını gözlemeyi önerebilir.