Makaleler

Fiber Tesbih Nedir, Özellikleri Nelerdir?

Yazar: Hakan Kutluay

Kimilerimiz için dini bir alışkanlık, kimilerimiz için vazgeçilmez bir hobi ya da yeri doldurulamayacak bir aksesuar… Hangi nedenden olursa olsun tesbihin kültürümüzdeki büyük önemi inkar edilemez. Bu sebeple de toplumumuzda tesbih üretme sanatı da tesbih çekmek kadar gelişmiş durumda. Genellikle babadan oğula geçen bu sanat dünyadaki eşi bulunmaz güzellikte tesbihlerin ülkemizden çıkıyor olmasının en önemli nedeni arasında yer alıyor.

Dünya üzerinde varolan tesbihlerin boncuklarının kalitesi, rengi, yapısı, niteliğine göre sınıflandırılması da mümkündür. Fiyat olarak gösterilen değişiklikler de bu boncukların kalitesine ve niteliğine göre oluşmaktadır. En çok bilinen tesbih türleri oltu, kehribar, altın, gümüş, kemik, taş, kuka, abanoz gibi tesbih türleridir. Bu isimler genellikle tesbih boncuklarının yapıldıkları malzemelere göre değişmektedir. Başlığımızda da adı geçen fiber tesbihler ise genel olarak yerli fiber tesbih, Alman fiber tesbihleri ve damarlı fiber tesbihler gibi çeşitlere ayrılmaktadır. Fiber tesbihlerin en çok bilinen özelliği kullandıkça renklerinin değişmesidir. Piyasada en çok kırmızı, siyah ve koyu kahverengi fiber tesbihler bulmak mümkündür.

Fiber Tesbihin Zamanla Koyulaşan Rengi...

Pek çok tesbih meraklısının koleksiyonunda önemli bir yer tutan fiber tesbihler, renklerinin koyulaştırılabilmesi için birçok farklı metot uygulanabilmektedir. Bunlardan ilki her gün kullanılan tesbihin ilk bir ya da iki hafta boyunca her gün ceviz yağı ile yağlanmasıdır. Bu şekilde kullanılan tesbih iki haftanın sonunda kararmasını tamamlayacaktır. Alman fiberi olarak geçen tesbihlerin bu şekilde kararma işlemi gerçekleştirilebilir. Öncelikle söylemeliyiz ki, fiber tesbihlerin kararması için tavada ısıtılması sadece tesbihe zarar verecektir, bunu unutmamakta fayda var. Tesbihinizin zarar görmemesi ve uzun ömürlü olması için ısıtma yönteminden uzak durmalısınız.

Yerli fiber tesbihlerin renklerinin karartılması ise Alman fiber tesbihlerden daha uzun sürebilir. Yerli fiber tesbihlerin Alman fiber tesbihlerden daha çok yağa ihtiyaçları vardır ve neme ve ıslanmaya karşı çok daha fazla hassastırlar. Ellerinizin tesbih çekerken terlemesi dahi bu fiber tesbihlere zarar verebilir. Bu yüzden bu tesbihlerin özellikle kararıncaya kadar özenle kullanılması gerekir. Islanmadığından emin olarak kuru bir şekilde sadece yağlayarak kullanılması tesbihin kararması için uygulanacak en etkili ve faydalı çözümdür.

Fiber tesbihlerin en büyük özelliği çektikçe değerleniyor olmalarıdır. Ne kadar çok çekildiğini yani kullanıldığını ise fiber tesbihin renginden anlamak mümkündür. Çok kullanılmış bir fiber tesbih koyu renge dönüşür. Hiç kullanılmamış fiber tesbihler ise daha çok turuncu, nar renginde ve daha açık renklerdedir. Kullanıldıkça yalnızca rengi değişmez parlar ve cilalanır. Bu nedenle de fiber tesbihler zamanla değerlenir. Bunun yanı sıra doğal bir ürün olan fiber tesbihler, diğer tesbihlerle karşılaştırıldığında oldukça sağlıklıdır. 

Tesbih çekmek, hepimizin bildiği gibi bir kültür olmanın yanı sıra İslami günlük alışkanlıklardan da bir tanesi. Genel olarak namaz kıldıktan sonra çekilen tesbihler 33 ve katları şeklinde boncuklardan oluşur bu sayılar ile Allah’ın sıfatları tek tek sayılır. İşte, kararan fiber tesbih, ne kadar çok kullanıldığının ve Allah'ın sıfatının ne kadar çok tekrarlandığının bir göstergesi olarak değer kazanır. Piyasada genel olarak 10 -15 TL arasında fiber tesbih bulmak mümkündür. Taşlarının kalitesine göre bu fiyat artıp azalmaktadır.

Tarihi bilgilere bakıldığında 11, 33 ve 99 boncuklu tesbihleri Müslümanların ve 108 boncuklu tesbihleri de Budistlerin kullandıkları bilinmektedir. Araştırıldığında Hristiyanların da tesbih kullanma alışkanlıklarının olduğu görülmektedir ve onlar da Müslümanlarda olduğu gibi 33 boncuklu tesbihler kullanmaktadırlar. Yalnız onlar için bu 33 sayısının manası Hz. İsa’nın yaşadığı yıl sayısını gösteren kutsal bir sayıdır.

Fiber Tesbihin Gerçek Olduğu Nasıl Anlaşılır?

Birçok sektörden üründe olduğu gibi fiber tesbih de sahtecilik ve imitasyon üretimi sorunuyla karşı karşıya kalmıştır. Fiber tesbih satın almadan önce gerçek olup olmadığını iyice kontrol etmelisiniz. Çünkü, diğer türlü kararmasını beklediğiniz sahte tesbihiniz sizi yarı yolda bırakabilir. 

Sahte tesbihler genellikle plastiktir. Bunlar sahte olduğu en kolay anlaşılacak imitasyon üretimlerdir. Plastik tesbihler ısıya dayanıksız olmaları sayesinde de kolaylıkla fark edilebilir. Gerçek fiber tesbihlerse ısıya karşı dayanıklıdır, plastik tesbihler gibi ısıya maruz bırakıldıklarında formlarını kaybederek şekil değiştirmezler. 

Yapı ve malzeme anlamında benzerlik gösteren orijinal ve sahte fiber tesbihleri ayırt etmek ise plastiklere göre daha zor olabilir. Bazen sahte olup olmadığını anlamanın tek yolu bir süre bekleyip tesbihin kararmasını beklemek bile olabilir. Piyasada bulunan birçok fiber tesbih, renk değişimi müdahalesiyle karartılmış olabilir. Bu durumda tesbihle zaman geçirmek de yeterli olmayacaktır. Bu nedenle, fiber tesbih almaya karar verdiğinizde en güvenilir satıcıyı bulmak için kendinize zaman ayırmanızı tavsiye ederiz. Gerek çevrenizden daha önce fiber tesbih satın almış olanların fikrini alarak gerekse internette arama yaparak en güvenilir isimlere ulaşabilirsiniz. Böylece fiber tesbihinizi gönül rahatlığıyla satın alabilirsiniz. 

Siyah Renkteki Fiber Tesbihlerin Kullanımı

Türkiye’de ve birçok İslam ülkesinde büyük rağbet gören fiber tesbihler, sert ve dış etkenlere dayanıklı malzemeden üretilmiş olmasıyla da dikkat çekmektedir. Piyasada bulunan siyah renkli fiber tesbihler genellikle yerli üretimlerdir. Yeni alındığında siyah renkte olan fiber tesbihlerin diğer fiber tesbihler gibi koyulaşma şansı yoktur. Bu tesbihlerin renkleri kullandıkça  koyulaşmak yerine kullandıkça parlayacaktır. Açık renklerdeki fiber tesbihler ise daha önce de söylediğimiz gibi kullandıkça renkleri koyulaşan ve matlaşan tesbihlerdir. Alman ve yerli fiber tesbihleri renklerine bakarak birbirinden ayırmak mümkündür. Alman fiberi genelde turuncu ve nar rengine ile üretilirken, yerli malı fiber tesbihler genel olarak siyah renktedir. 

Gümüş sarmallar gibi çeşitli özel tasarımlarla farklı modellerde bulabileceğiniz fiber tesbihler, gümüş işleme, mine işleme gibi tasarım alternatifleri sunar. Ayrıca el yapımı modellerle de daha çok değer kazanırlar. Ustaların uzun emek ve zaman harcayarak elde ettiği fiber tesbihler, hemen her tesbih koleksiyoncusunun hayallerini süslemektedir.

Fiber Tesbih İle İlgili Bunlara Dikkat!

Fiber tesbih, özellikle Türkiye’de bizim için bir üründen çok daha fazlası olup yaşayan bir tarih ve kültürdür. Tesbih kullanıcıları ister fiber olsun isterse başka bir tür, tesbihlerini seçerken çok dikkatli olmalıdır. Birçok model ve tarzda üretilen fiber tesbih satın alırken, kendinizi en iyi yansıtan alternatifi seçmelisiniz. Unutmayın, tesbihinizle uzun zaman geçireceksiniz. Belki de gittiğiniz her yere onu da götüreceksiniz...

Tesbihinizin ne kadar büyük olacağına karar vermek de yine önemli bir konudur. Örneğin bileğine tesbih takmayı sevenlerden biriyseniz, fiber tesbihinizi seçerken daha küçük boyutlu bir ürün tercih etmelisiniz.

Fiber tesbihinizi çok sert bir şekilde sallamanız durumunda ip ömrü kısalacaktır. Özellikle sokakta ya da kalabalık mekanlarda fiber teşbihinizin kırılmasıyla taneleri kaybedebilir ve tesbihinizi bir daha asla bir araya getiremeyebilirsiniz. 

İlgili Makaleler

Yorumunuzu Paylaşın