Gyokuro Çayı Nedir, Nasıl Yapılır, Faydaları Nelerdir?

Lezzetli ve pahalı Japon çaylarından biri olan gyokuro, özel yöntemlerle elde edilir ve hassas hazırlama teknikleri ile demlenir. Soylu çaylardan biridir.

Japonya’da yıllardır tüketilen gyokuro çayı, tipik bir “gölgeli yeşil çay”dır. Yılda sadece bir kez hasat edilir ve 3 hafta gölgede tutularak kendine özgü lezzeti sağlanır. Dünyanın en lezzetli ve pahalı çayları arasında yer alır. Özel işlemler sonucu zorlu bir süreçte elde edilir. Bu prestijli çayın karakteristik lezzeti, elde edilmesi için uygulanan yöntemlerin bir sonucudur.

Adını duymamış olabilirsiniz. Makalemizi okuduğunuzda tadını merak edeceksiniz!

Gyokuro Çayı Nedir?

Japonya’nın en güzel yeşil çayı olarak bilinen gyokuro, tüm çayların “en değerlisi” ve “en soylusu” olarak kabul edilir. Bu çayı “en iyi yeşil çay” yapan nedenler var! Çayın yüksek dereceli ve birinci sınıf prestiji, özel işleme yöntemlerinin bir sonucudur. Koyu yeşil, iğne şeklindeki yaprakları ile eşsiz ve oldukça nadirdir.

“Gyokuro” kelimesi, “mücevher damlası” veya “yeşim damlası” olarak tercüme edilir. Çayın isminin, hazırlandıktan sonra üzerine aldığı yeşim yeşili renk tonundan geldiği düşünülmektedir.

“Pearl dew” veya “jade dew” olarak da bilinen gyokuro çayı, özel bir işleme yöntemine tabi tutulur. Belirli çay tarlalarında yılda sadece bir kez hasat edilir. Bu Japon yeşil çayı oldukça pahalıdır ve zor bulunur. Tadanların ifadesine göre buna değer…

Gyokuro; tatlı ve yumuşak bir lezzete, harika bir kokuya sahiptir. Herhangi bir çaydan farklı bir tadı vardır. Değerli çayların ana kaynağı “Camellia sinensis” bitkisinin varyasyonlarından biridir. Gölgelendirme yöntemi ile elde edilen yeşil çay türüdür.

Bu çayın bitkisi, ilk olarak 1835 yılında yetiştirilmiştir. Günümüzde ağırlıklı olarak Japonya'daki Yame, Uiji ve Asahina bölgelerinde üretilmektedir.

Gyokuro yeşil çayı, diğer yeşil çaylardan farklı koşullarda yetiştirilir. Yapraklarının kimyasal bileşimini değiştirmek üzere özel bir işlem uygulanır. Daha yaygın Japon yeşil çay türlerini tanımlayan “sencha”dan farklı olarak daha düşük bir rakımda, sisli ve yağmurlu bir iklimde yetişir.

Gyokuro Çayının Faydaları Nelerdir?

Gyokuro çayı, antioksidan bakımından oldukça zengindir. İçilen her bir bardak gyokuro, hem damak tadı hem de sağlık için eşsiz izler bırakır.

Yüzlerce yıl önce Japonlar, sindirim sorunları, kalp rahatsızlıkları ve genel yorgunluk için “geleneksel bir halk ilacı” olarak gyokuro çayı tüketirmiş. Günümüzde de, gyokuronun vücut için faydalı olduğuna dair bilimsel kanıtlar var.

Gyokuro çayı gibi yeşil çaylar; pankreas, yumurtalık, prostat, göğüs ve mesane gibi çeşitli kanser türlerini önleme potansiyeli olan çaylardır. Çeşitli kalp hastalıklarını da önleyebilirler.

Sağlık için faydalarına göz atın; belki de aradığınız çay gyokurodur!

Yağ yakar, kasları güçlendirir: Öğünlerde veya gün içerisinde şekersiz gyokuro içmek, ekstra kiloları atmaya yardımcı olur. Ayrıca, kendinizi enerjik ve güçlü hissetmenizi sağlar. İçeriğindeki antioksidanlar, metabolizmayı hızlandırır, kalori ve yağları çok daha hızlı yakar. Dengeli beslenme ve egzersizle birlikte ideal bir kilo düşmanıdır!

Kanser riskini azaltır: Yüksek antioksidan içeriği sayesinde tümörlerin gelişmesinden sorumlu serbest radikallerle savaşabilir. Bağışıklık sistemini güçlendirir, zararlı bakterilerle mücadele eder, kanser riskini azaltır. Kanseri ve hücre yaşlanmasını önlemek için günlük olarak tüketilebilir.

Zihinsel uyanıklık sağlar: Gyokuro yeşil çayı, kafein ve theanin içerir. Diğer yeşil çaylardan daha az güneş ışığına maruz kalması sebebiyle kafein içeriği fazladır. Bununla birlikte çaydaki kafein, gün boyu yavaşça kana karışır. Bu sebeple kahvedeki kafeinden daha uzun ve sağlıklı bir uyarıcı görevi görür. Çeşitli durumlara tepki süresini kısaltarak, kalbi daha hızlı harekete geçirir ve konsantrasyonu artırır. Bu da zihinsel ve bilişsel uyanıklığı güçlendirir. Kahvelerden daha uzun süre enerji artışı sağlar.

Kalp sağlığını destekler: Düzenli olarak gyokuro çayı tüketmek, kalp sağlılığını destekler ve güçlendirir. Çay; mineraller, antioksidanlar ve kardiyovasküler hastalık riskini azaltan vitaminlerle doldurur. Kötü kolesterolü (LDL) düşürür ve kan şekeri seviyesini düzenler. Şekersiz olarak tüketildiğinde tansiyonu düşürmeye yardımcı olur ve vücudu tehlikeli toksinlerden korur.

Diş çürümesini önler: Gyokuro çayı, florür gibi diş için önemli mineraller içerir. İçilirken ağzı temizlemeye yardımcı olur. Antiviral ajan olarak davranır; ağız ve diş etlerindeki bakteriyel enfeksiyonları, diş plağını ve diş çürümelerini önler. Ayrıca, nefeste güzel ve taze bir koku bırakır. Unutmayın; ağız sağlığı iyi bir sindirim sisteminin ilk adımıdır.

Gyokuro Çayı Nasıl Elde Edilir?

Bu yeşil çayın sakinleştirici ve ferahlatıcı özellikler kazanması için özveri, sabır ve ustalık gerektiren bir dizi işlem uygulanır. Bu işlemler, adeta bir sanattır.

Daha ünlü kuzeni matcha çayı gibi yaşam döngüsünün son üç haftasında gölgeli bir ortamda yetiştirilir. Bu uygulama kafein seviyelerinin diğer çaylardan daha yüksek olmasına neden olur.

Çay çalısı, hasat edilmeden birkaç hafta önce güneş ışığının yaklaşık yüzde 90'ını filtreleyen siyah perdeler, bambu ve samanlarla kaplanır. Bu gölgeleme işlemi, fotosentez sürecini azaltarak, klorofil içeriğini artırır. Gölgeleme, aynı zamanda çayın karakteristik lezzetini tanımlayan işlemdir. Bu işlemde yapraklar koyu yeşil olur ve tanen içeriği azalır; bu da çayı daha tatlı yapar, buruk tadını azaltır.

Çay çalısı ilkbaharda yılda bir kez hasat edilir. Bitkideki en küçük tomurcuklar toplanır. Bunlara “ilk sifon” adı verilir. Bu yüzden mağazalarda oldukça nadir bulunan bir çaydır. Koparıldıktan hemen sonra yapraklar, oksidasyon sürecini durdurmak ve karakteristik lezzetini korumak için buğulanır.

Gyokuro yeşil çay yapraklarına, soğuduktan sonra yumuşatmak, kurutmak ve iğne şeklini elde etmek üzere birkaç aşamalı haddeleme işlemi uygulanır. Nemlerini azaltmak için yapraklar tekrar kurutulur. Bu aşamada, çay yaprakları "aracha" ve "tencha" olarak adlandırılan birkaç sınıfa ayrılır. En iyi gyokuro, “tencha” sınıfı çaylardır.

Yapraklar daha sonra nemini son kez azaltmak için ısıtılır. Böylece uzun süre dayanıklı hale gelir ve lezzeti artar. Son olarak, yapraklar ambalajlamadan önce birkaç ay bekletilir.

Gyokuro ve matcha çayları arasındaki temel fark, işlemenin son aşamasındadır. Matcha yapraklarının kökleri çıkarılır ve bir toz haline getirilir; ancak gyokuro yaprakları bozulmadan bırakılır ve matchada olduğu gibi doğrudan suya karıştırmak yerine içmeden önce infüze edilir.

Gyokuro Çayı Nasıl Yapılır ve Tüketilir?

Bu işlenmiş özel çayın faydalarından bazılarını öğrendikten sonra bir fincan gyokuroya ne dersiniz? Bu güzel çayın lezzetli tadını elde etmek için biraz dikkat gerekiyor.

Gyokuro çayını hazırlamadan önce şunlara dikkat edilmelidir;

• Gyokuro çayının su sıcaklığı 50 ila 60 derece olmalıdır.
  
• Bir fincan çay için 30 ml su yeterli olacaktır.
  
• Demlenme süresi 2 ila 3 dakikadır.
  
• Yaprakları tekrar demlenebilir.
  
• Çayda süt ve tatlandırıcı tavsiye edilmez.
  

Böylesine özel bir çayı her seferinde küçük miktarlarda demlemek en iyisidir. Bu yüzden küçük bir porselen demlik ve fincan seçin. Çünkü gyokuro çayı için çok az su ve çok az çay yaprağı kullanılır.

• Fincan ve çay haznesini önceden ısıtın. Bu çay düşük sıcaklıkta bir suyla demlendiğinden ön ısıtma uzun süre sıcak bir çay sağlar.
  
• Gyokuro nadir ve pahalı olduğu için kaliteli su kullanın.
  
• 50 – 60 derece, bir çay için düşük sıcaklıktır. Gyokuroda bu sıcaklık, çayın daha uzun süre dayanmasına izin verir ve çaydaki kafein seviyesini düşürür.
  
• İdeal sıcaklığın 5 ila 10 derece altı veya üstü çayın tadını değiştirebilir.
  
• Çayın enfes tadını elde etmek için su sıcaklığını termometre ile ayarlamanız önerilir.
  
• Yapraklar demlendiğinde sürgünlerin koyu yeşil bir görünümü olacaktır; ayrıca yumuşak deniz kokusu hissedilir.
  

Gyokuro çayı şöyle hazırlanır;

• 30 ml’lik sıcak su başına 1 veya 2 gram gyokuro yaprağı ekleyin.
  
• Küçük bir ölçeğiniz yoksa “başparmak kuralı”na göre bir çay kaşığı yaklaşık 4 gram kuru çay yaprağı tutar.
  
• Diğer önemli adım doğru demleme zamanıdır. Çayınızı en fazla 2 veya 3 dakika bekletin.
  

Gyokuro çayının yaprakları, 4 veya 5 kez demlenebilir; ancak her demlemede sıcaklık ve demleme süresi değişir. Ek demlemelerde sıcaklığın daha yüksek olması gerekir; ancak demleme süresi kısalır; çünkü çay yaprakları açılmıştır ve çayın tadını korumak gerekir.

• Gyokuro yapraklarını ikinci demleme suyun sıcaklığı 57 ila 66 derece olmalıdır.
  
• İkinci demlenme süresi 30 saniye ile 1 dakika arasındadır.
  
• Üçüncü demleme için de 66 ila 82 derece arası su kullanılmalıdır ve en fazla 1 dakika demlenme süresi yeterlidir.
  

Gyokuro çayının tatlı ve kadifemsi lezzetinin ayırt edici özelliklerinin tadını çıkarmak için yavaş bir şekilde tüketilmelidir. Çok hafif asitliğe ve soluk sarı-yeşil bir renge sahiptir.

Gyokuro, Japonlar gibi nazik ve narin bir çaydır. Günün herhangi bir saatinde içebilirsiniz; ancak öğleden sonra dinlenmek veya akşam yemeğinden sonra ziyafet çekmek için de idealdir. Deniz ürünleri veya suşi gibi yemeklerle enfes bir tat verir. Çayın aroması, deniz yosunu ile mükemmel bir uyum sağlar. Japon tatlılarından fasulye ezmesi veya pirinç tozu ile de uyumludur.

Gyokurodan buzlu çay da elde edilebilir. 1,5 yemek kaşığı kuru yaprağı kaba koyun ve üzerine 3-4 buz küpü ekleyin. Tamamen eriyince içebilirsiniz.

Afiyet olsun!

Gyokuro çayının hazırlanmasını izleyin!

Gyokuro Hakkında Faydalı Bilgiler

• Gyokuro yeşil çayın yaprakları yenebilir. Oldukça yumuşak yaprakları vardır. Yaprakları, soya sosu ve limon suyu ile birlikte tüketebilirsiniz.
  
• Pahalı bir çay olduğu için uzun süre dayanması için dikkatli olunmalıdır. Kuru çay yaprakları, ışık ve hava geçirmeyen bir kapta saklanmalıdır. Nemin çay yapraklarını tahrip etmesi de önlenmelidir.
  
• Uygun şekilde saklanan gyokuro çayı, 2 yıl kadar dayanabilir.
  
• Yıllanan gyokuro yapraklarının tadı daha lezzetlidir.
  
• Gyokuro çayının hazırlama sürecinde kullanılan suyun sıcaklığı, diğer çayların çoğundan daha düşüktür.
  
• “Yamamotoyama” adlı ünlü çay şirketi, yaklaşık 150 yıl önce bu çay türüne “gyokuro” verdi. O zamandan beri gyokuro, en pahalı “sencha” çayı çeşitleri arasında yer alır.
  
• Çay ilk olarak Yamamotoyama'nın altıncı sahibi Yamamoto Kahei tarafından 1835 yılında keşfedilmiştir.
  
• “Sencha”, Japonya’da geleneksel yeşil çay için kullanılan bir terimdir. Ancak, “sencha” türü yeşil çaylar, klasik gölgesiz yeşil çayları ifade eder.
  
• Gevşek yapraklı gyokuro, çayın en yaygın şeklidir. Ticari olarak satılan bu çayın ons (yaklaşık 30 gram) başına fiyatı yaklaşık 10 dolardır.
  
• Gyokuro çayı; eski Japon mutfak geleneğinin yanı sıra matcha çayı, sake ve erik şarabı gibi diğer ünlü içeceklerin bir parçasıdır.