Makaleler

Hiperaktivite, Belirtileri ve Tedavisi

Yazar: Hakan Kutluay

Günümüzde özellikle çocuklarda kendini gösteren bir gelişim bozukluğu olan hiperaktivite, genellikle dikkat eksikliği bozukluğu olarak da bilinen bir rahatsızlıktır.

Toplumun yüzde 3-5 arasında bir kısmını etkileyen bir rahatsızlık çoğu zaman nörolojik tabanlıdır. Erkek çocuklarda kız çocuklara oranla daha sık görülen bu rahatsızlık, ilk belirtilerini 4-5 yaşlarındayken gösterir. Genellikle 7 yaşından sonra başladığı pek görülmez.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktive Belirtileri

  • Dikkatsizlik: Hastaların dikkatlerini belli bir şey üzerinde fazla odaklayamadığı, kolaylıkla başka bir şeye yöneldikleri görülür.
  • Aşırı hareketlilik: Hiperaktivite yani aşırı hareketlilik bu hastalığın en tipik belirtilerindendir. Hastanın erken çocukluk ya da ergenlik dönemlerinde yaşıtlarından daha fazla hareketli olduğu görülür. Buna ek olarak hastada aşırı hareketsizlik yani hipoaktivite de görülebilir. Böyle hastalar, uzun süreler boyunca hiçbir şey yapmak istemezler, hareketleri yavaş ve verimsizdir, gözleri sıklıkla dalar gider. 
  • Unutkanlık: Hastada dikkat eksikliği olduğu için unutkanlık da sıklıkla görülür.
  • Ani ve dürtüsel tepkiler: Hasta, sonuçlarının ne olacağını düşünmeden eyleme geçebilir. Ortaya konan kurallara, otoriteye karşı tavırlar sergiler ve asi davranışlarda bulunabilir. 
  • Tepkilerde aşırılık ve kontrolsüzlük: Hastalar, istedikleri yerine getirilmediğinde hırçınlaşabilir, ani öfke nöbetleri geçirebilir. Küçük yaşlarda aşırı tepkilerle kendini gösteren hastalık, ileri yaşlarda ise dürtüsellik ile bastırılır ancak içten içe rahatsızlık devam eder.

Hiperaktivite rahatsızlığında en etkili tedavi ilaç tedavisi olarak görülmektedir. Ama sağlıklı bir aile ve okul ortamı, başarılı bir psikolojik muayene ve tedaviyle birlikte hastalık mümkün olduğunda dizginlenebilir.

Günümüzde hiperaktivite, her hareketli çocuğa yapıştırılan bir etiket haline gelmiştir. Anne-babalarında dikkat etmesi gereken şey, her hareketli çocuğun hiperaktiviteye ya da dikkat eksikliğine sahip olmadığını bilmektir. Özellikle dikkat eksikliği başka önemli hastalıklarında belirtilerinden biridir. Sara, görme ya da duyma yetersizlikleri, tiroit bozuklukları, zeka geriliği ve ruhsal bozukluklar da bu belirtiyi gösterebilir.

Hastalığın tedavisinde anne-babaların ve okuldaki öğretmenlerinden rolü büyüktür. Ebeveynlerin, aile ortamına dikkat etmesi ve olabildiğinde kontrollü olması gerekir. Çocuğun yatağa gideceği, yemeğini yiyeceği, derslerini çalışacağı ve tv izleyeceği saatler önceden ayarlanmalı ve sıklıkla kontrol edilmelidir.

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite, tedavi edilmezse hastanın ileriki yaşlarda sorunlar yaşamasına sebep olur. Hasta özgüven eksikliği yaşar. Sosyal hayatında, yaşıtlarına göre gerilerde kalır ve bocalamalar yaşar. Bir süre sonra hastanın yaşam kalitesi iyice düşer ve günlük en basit görevlerini bile yerine getiremez duruma gelir. Bu sebeple, hastalığın şüphesinin bile olduğu durumlarda doktora başvurmak önemlidir.

İlgili Makaleler

Yorumunuzu Paylaşın