Kapari Reçeli Nasıl Yapılır?
Kapari bitkisinin devedikeni ya da gebre otu olarak
bilindiği yerler de söz konusudur. Kapari ülkemizde genellikle Akdeniz iklimin
görüldüğü yerlerde yetişir. Bununla beraber genellikle Karadeniz sahili
dışındaki tüm bölgelerde yetişebildiği görülmektedir. İklimin yetişme
şartlarına uygun olduğu yerlerden rakım 1800 seviyesinde yetişebilir. Kapari ya
da diğer adıyla gebre otu güneşi seven bir bitkidir. Hassas bir yapıya sahip
değildir, bu sebeple kayalık, taş, toprak zeminlerde hatta duvar diplerinde
dahi yetiştiği görülmektedir. Oldukça güçlü köklere sahiptir, kökleri 30-40
metrelere kadar inebilir. Kuraklığa da oldukça dayanıklıdır. Erozyonla mücadele
edebilen güçlü bir bitkidir. İklim şartlarına bağlı olmakla birlikte genellikle
Mayıs ayından itibaren çiçeklenmeye başlar ve bu çiçeklenme dönemi sürekli
devam ederek Ağustos ve Eylül aylarında meyve verir. Kapari bitkisinin
tomurcukları çiçek açmadan önce toplanır ve tuzlu suda bir nevi salamurada
muhafaza edilerek mutfakta çeşitli alanlarda kullanılır. Gıda sektöründe turşu
olarak tüketildiği gibi, salatalarda garnitür olarak, deniz mahsullerinin yanında
ve pizzalarda kullanılır. Özellikle ton balıklı ya da karışık deniz mahsullü
pizzalarda kullanılmaktadır. Gıda sektörünün yanı sıra ilaç, boya ve kozmetik
sektörlerinde de kullanılır.
İspanya’da kapari üretiminden yılda 20 milyar dolara yaklaşık bir rakam kazanılmaktadır. Bu sebeple İspanyollar kapariyi milli bitki ilan edip koruma altına almışlardır.
Kapari Reçeli Nasıl Yapılır?
Kapari reçeli yaparken ya da mutfakta farklı alanlarda bu bitkiyi tüketirken ne kadar küçük taneli kapariler seçerseniz o kadar lezzetli bir sonuç elde edersiniz. Kapari reçeli yapmaya başlamadan önce kaparileri bir hafta boyunca soğuk suda bekletmelisiniz. Bu bir hafta boyunca her gün kaparilerin suyunu süzüp yeniden soğuk suyla tazelemek gerekir. Soğuk su banyosunda bekletilen kaparileri bu sürenin sonunda süzüp 1 saat boyunca sönmüş kirecin içinde tutun. Daha sonra yıkayıp suyunu süzerek tencereye alın ve bire bir ölçüde toz şeker ilave ederek karıştırmaya başlayın. Kapariler piştikten sonra içerisine 3 tane karanfil atıp bir limonun suyunu sıktıktan sonra bir iki taşım kaynatın ve ocağın altını kapatın. Oda ısısına geldikten sonra cam kavanozlara doldurup saklayabilirsiniz.
Kapari reçeli yapmak için ihtiyacınız olan malzemeler:
Sönmüş kireç
1 limon suyu
3 adet karanfil
Kapari
Toz şeker
Kapari ve toz şeker oranı mutlaka bire bir olmalıdır.
Kapari ve Evliya Çelebi
Evliya Çelebi bundan tam 400 yıl önce yazdığı Seyahatname isimli eserinde kapariden bahseder. Der ki; “işte bu kumlu topraklarda, bu iklim şartlarında gebre ( kapari ) isimli bir yemiş yetişiyor ve bu yörenin halkı bu yemişin turşusunu yapıyor. Bu turşu hastalıklara deva olmasından, güç, zindelik ve sağlık vermesinden dolayı çok faydalıdır” Evliya Çelebi’nin bu alıntıda bahsettiği yer Çorum’un Osmancık ilçesidir.
Önemli uyarı;
Her şeyin tazesi makbuldür kuralı kapari için geçerli değil zira kapari çiğ olarak tüketildiğinde zehirli bir bitkidir. Bu sebeple mutlaka ama mutlaka salamura ya da reçel olarak tüketilmelidir.
Kaparinin Faydaları Nelerdir?
Uluslararası Kanser Enstitüsü’nde yapılan bilimsel araştırmalarda antitümör aktivitesi sağlayan ekstratların üretiminde kullanılan bitkiler arasında kapari de yerini almıştır. Ayrıca kapari trombosit sayısını yükselttiği için özellikle kanser hastalarında tüketimi önemli olan bir bitkidir.
- MS yani multipl skleroz hastalığı için tedavi edici özelliği vardır.
- Cinsel performansı ve gücü arttırıcı özelliği vardır. Bu sebeple özellikle çocuk sahibi olmak isteyen kişilerin tüketmesi önerilir.
- Ağrı kesici özelliği vardır. Romatizmal ağrılara oldukça iyi gelir.
- Sindirim sistemi için oldukça faydalıdır. Bağırsak faaliyetlerini düzenler ve kabızlık giderici özelliği vardır ve güçlü bir idrar söktürücüdür.
- Balgam söktürücü özelliği vardır.
- Parazit ve solucanların dökülmesine yardımcı olur.
- İskorbüt hastalığına iyi gelir.
- Felç olma riskini azaltır.
- Gut hastaları için oldukça faydalıdır.
- Dalak büyümesi probleminde oldukça faydalıdır.
- Kan bozukluklarının tedavisine yardımcı olur, kandaki trombosit miktarını arttırır.
- Kadınlarda adet düzensizliğini tedavi eder.
- Mide problemlerine iyi gelir, özellikle ülser için oldukça faydalıdır.
- Kalça ile ilgili rahatsızlıkların risklerini azaltır, belirtilerini hafifletir.
- Karaciğer için oldukça faydalıdır, işlevlerini düzenler.
Multipl Skleroz (MS) hastalığında kaparinin kullanımı:
Ms hastaları için kullanımı önemle önerilen bitkilerden biri de kaparidir. Uzmanlar ms hastalarının bu bitkiyi günde iki defa, sabah akşam aç karnına küçük bir kavanoz tüketmelerini önerir. Tadı ağır geliyorsa limon ve zeytinyağı ile tatlandırılarak da kullanılabilir. Eğer kullanıkları ilaçlar içerisinde kortizonlu ilaçlar varsa tüketimi pek önerilmez çünkü kapari tuz ihtiva eder. Kortizon tedavisi bittikten sonra tüketilebilir. Kapari çayı hem kan temizleyici özelliği vardır hem de ağrı kesici ve antioksidandır. Bu sebeple de MS hastalarında tüketilmesi önerilir.
Lösemi, trombosit düşüklüğü, anemi, kansızlık gibi kan hastalıklarının tedavisinde kapari reçeli tüketilmelidir. Sabah ve akşam aç karnına en az 2-3 tatlı kaşığı kapari reçeli tüketilmesi önerilmektedir. Beraberinde kahvaltı ve ara öğünlerde de tüketilebilir.
Böbrek taşı olan hastalar da sabah ve akşam ( uyumadan önce ) aç karnına kapari çayı içmeleri ve günlük 1 küçük kavanoz kapari tüketmeleri önerilmektedir.
Gut hastalarında da günde 3 defa ( sabah, öğle ve akşam olmak üzere ) aç karnına 2-3 tatlı kaşığı tüketilmesi önerilir
Kapari Çayı Nasıl Hazırlanır?
1 litre sıcak suyun içine bir çay kaşığı kapari koyduktan sonra 5 dakika demlemeniz yeterli olacaktır. Daha sonra kapariyi süzüp çayı şeker ilave etmeden tüketebilirsiniz. Günde 3 defa aç karnına tüketilmesi önerilir. MS hastalığı sürecinde kaparinin hastalık üzerindeki etkilerini görmek isterseniz ortalama 3 ay düzenli tüketimden sonra doktorunuzdan MR talebinde bulunup önceki MR sonucunuzla karşılaştırılmasını isteyebilirsiniz.
Kaparinin Besin Değerleri:
Kapari bitkisi potasyum, fosfor ve kalsiyum açısından oldukça zengindir. Kapari tomurcuklarında bol miktarda protein ve A vitamini bulunur.
100 gram kaparinin içerisinde:
23 Kcal enerji
4.89 gr karbonhidrat
2.36 gram protein
0.86 gr yağ
3.2 gr diyet lifi
138 IU A vitamini
4.3 mg C vitamini
0.88 mg E vitamini
24.6 mcg K vitamini
2954 mg sodyum
40 mg potasyum
40 mg kalsiyum
0.374 mg bakır
1.67 mg demir
33 mg magnezyum
0.078 mg manganez
10 mg fosfor
1.2 mcg selenyum
0.32 mg çinko
83 mcg beta karoten
23 mcg folat
0.652 mg niasin
0.027 mg pantotenik asit
0.023 mg piridoksin
0.139 mg B vitamini
0.018 mg tiamin
Kaynaklar
Görsel: Thewannabechef