Kemal Sunal Kimdir?

25 Haziran 2023 Yazar: Hakan Kutluay

Hepimizin çok yakından tanıdığını düşündüğü ve birçoğumuzun çocukluk ve gençlik yılları onun filmleri ile geçmiş olan Kemal Sunal aslen kimdir? Oyunculuğu, mizahı ve yaratıcılığı ile gönüllerimizi fethetmiş olan Kemal Sunal nerede doğmuştur, ilk gençlik yıllarını nerede geçirmiştir, oyunculuğa nasıl başlamıştır ve onun için bu oyunculuk hayatı nasıl gelişmiştir?

Türk sineması içerisinde gelmiş geçmiş en büyük komedyenlerden olan Kemal Sunal İstanbul’un Küçükpazar semtinde 11 Kasım 1944 günü dünyaya gelmiştir. Ailesi Mustafa Sunal ve Saime Sunal’dır. İki adet kardeşe sahip olan Kemal Sunal’ın kardeşlerinin ismi ise Cemal Sunal ve Cengiz Sunal’dır ve Kemal Sunal bu kardeşlerin en büyüğüdür.

Eğitim hayatına yine İstanbul’da Mimar Sinan İlköğretim Okulu’nda başlayan Kemal Sunal ilkokulun ardından Vefa Lisesi’nde lise eğitimine devam etmiştir. Kemal Sunal’ın ailesi dar gelirli bir aile idi. Ancak Kemal Sunal’ın eğitimini sürdürebilmesi için ellerinden geleni yapmışlardı. Lise eğitiminden sonra Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo Televizyon ve Sinema Bölümü’nü kazanan Sunal 12 Eylül döneminde ülke genelinde yaşanan problemler nedeni ile eğitimini yarıda bırakmak zorunda kalmıştır. Yarım bıraktığı eğitimine seneler sonra geri dönen Kemal Sunal yine Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi, Radyo Televizyon ve Sinema bölümünü “TV ve Sinemada Kemal Sunal Güldürüsü” adında yazdığı yüksek lisans tezi ile 1995 senesinde başarı ile bitirmiştir.

Kemal Sunal’ın Marmara Üniversitesi’nde Radyo Televizyon ve Sinema Bölümü’ne başlamasının nedeni ise lise son sınıfta sahip olduğu felsefe öğretmeni Belkıs Bakır’ın onu Müşfik Kenter ile tanıştırması olarak açıklanabilir. Müşfik Kenter ile çalışmasına Zoraki Tiyatro oyunu ile başlayan Sunal, Kenter ile çalışmaya başlamasından bir sene kadar sonra Devekuşu Kabare Tiyatrosu’nda çalışmaya başlamıştır. Kemal Sunal’ın çalışmalarını gerçekleştirdiği diğer tiyatrolar ise şu şekilde sıralanabilir:

Ulvi Uraz Tiyatrosu,
Ayfer Feray Tiyatrosu
Deve Kuşu Kabare Tiyatrosu.

Kemal Sunal’ın İlk Sinema Tecrübesi

Kemal Sunal, tiyatro oyunları ile başladığı oyunculuk tecrübesine 1972 senesinde sinemaya atılarak geliştirmiştir. 1972 senesinde Ertem Eğilmez’in yönetmenliğini yaptığı Tatlı Dilim filmi Sunal’ın ilk sinema tecrübesi olmuştur. Bu ilk filminin ardından küçük de olsa roller almayı başaran Sunal’ın sinema oyunculuğu hayati çok hızlı bir şekilde ilerlemiştir.

Kemal Sunal’ın oynadığı ve en çok bilinen Sinema karakterlerinden bir tanesi olan İnek Şaban karakteri için Sunal’ın açıklaması şu şekilde olmuştur: “Şaban, iyi , saf, tertemiz bir kişilik… Halkın sevdiği bir tip. Halka yakın geliyor. Halktan biri gibi. Bana dokunuyor, benimle konuşuyor. Ben halkın içinden bir insanım, sürekli halkla beraberim, bundan dolayı herhalde… Bir de kameradan geçen sıcaklık var tabii, bu sıcaklık çok önemli.” (Tempo “Komedi Dünyası” sayı: 33, 1997, s.70)

Uzun süre televizyon ve özel kanallara karşı direnen Kemal Sunal’ın bunun sonrasında peşi sıra çektiği dizi filmleri nedenini ise Kemal Sunal şu sözleri ile açıklıyor:

“Sinema çok durağan bir devreye girmişti, yaşayabilmek için para lazım. O nedenle TV’ye dizi yaptım. Şimdiki kıpırtılar ile, önümüzdeki dönemde yeniden yalnızca sinema filmi yapacağım. Seyircim, eski filmlerimi bile büyük bir keyif ile izlemesinden tabii ki çok memnunum. Ama ekonomik bakınca sıkılıyorum. Dostlarımın yaptığı hesaba göre, filmlerimin satışından en küçük hisseyi alsaydım, bu gün trilyoner olurdum. Haydi ben idare ettim, diğer arkadaşların durumuna bakıldığında ortada ciddi bir sorun var demektir. ´Neden mukavele yapmadın?´ diye soruyorlar. Biz o filmleri sinema için çektik ve televizyon ufukta bile yoktu. Ya da böyle bir oyuna geleceğimizi aklımıza bile getirmedik. Yani sinema yasası da oyunculara bu konuda haksız davranıyor. Oysa oyunculara da telif hakkından pay verilmeli.”

Ülkemizde var olan sinema krizi ile ilgili Sunal’ın sözleri de şu şekilde olmuştur: “Kriz, önce TV ile ilgili. Halkı sokağa çıkarmak gerek. Sokağa çıksın ki sinemaya gitsin. Bu defa da ekonomik boyutlar karşımıza çıkıyor. Kaç kişi bir sinema için 1-1.5 milyon lira verebilir ki?… Bütün bunları aşmak için de galiba iyi film yapmak gerekiyor. Günümüzde bir kaçı hariç, uçuk ve anlamsız filmler çekiliyor. Yönetmeni bile çektiğini anlamıyor, seyirci nasıl anlasın! Halkı tanımıyorlar. Dünyaya açılmamız şart. Ancak, kendimizi anlatan filmler yapmalıyız ki, dünyada ilgi çekebilelim. Yoksa uçuk filmleri onlar bizden çok daha iyi yapıyorlar.” (Nuri Dikes, Tempo Dergisi, 15 Ağustos 1995)

1972-1973 senelerinde gerçekleşen tiyatro turnesi sırasında tanıştığı hayat arkadaşı Gül Sunal ile 1974 senesinde evlenen Kemal Sunal’ın bu evlilikten Ali ve Ezo isminde iki çocuğu olmuştur.

Ölümünden sonra dostlarının Kemal Sunal için söyledikleri:

Tarık Akan: Kemal, sosyal demokrattı. Ama bunu ne hiçbir zaman belli etti, ne konuştu, ne de herhangi bir eylemin işinde oldu. Hep kaçtı bundan.

Tuncay Akçay: (Hababam Sınıfı filminin unutulmaz gülüsüyle belleklerde iz bırakan çocuğu) Bazen ‘Yahu Kemal abi’ diyordum. ‘Varyemez senin gerçek hayatın gibi...’ Bundan dolayı biz ona kızıyorduk. İyi ki öyle davranmış... Şimdi ailesine bir gelecek bıraktı.

Metin Akpınar: Biz prova yaparken Kemal kulise gider, Zeki’nin .... sigarasını içerdi. Zeki de her seferinde ‘Ne oldu bu sigara?’ deyip etrafa sorardı. Bir gün yakayı ele verdi.

Zeki Alasya: Aptal sanılırdı. Ama son derece zeki bir adamdı. Kendi kurallarını koydu. çaresizdi çünkü... Korkaktı da. çok üstüne geldiler. Ben de gittim. Ama saygısızlık yapmadım.

Rutkay Aziz: Toplumların gülme hakkı vardır. Bu hakkı topluma vermiştir. Güldürerek suç işletmiştir topluma…

Bülent Ecevit: Ben Kemal Sunal hayranıyım, filmlerini bıkmadan izliyorum. Muhteşem bir oyuncu.

Emel Sayın: Varlığı yokluğu belli olmazdı, ama yönetmen ’motor’ dediği an, karşımızda devleşen bir aktör olurdu.

Altan Öymen: Kemal Sunal, filmlerinde genellikle, haklının haksıza, güçsüzün güçlüye karşı mücadelesini temsil eden büyük komedi ustasıydı.

Murat Sökmenoğlu: Türk sinemasının usta sıfatına layık oyunculardan biri olan Sayın Sunal, çizdiği kompozisyonlarla hafızalarda önemli bir yere sahiptir.“

Göksel Arsoy: çok takdir ettiğim, çok beğendiğim, hakikaten Türk sinemasına damgasını vurmuş, halkın sevgisini kazanmış, gönlüne girmiş olan çok büyük bir sanatçıydı.“

Kadir İnanır: Yemez içmezdi... O da herhalde yoksulluktan ve çok eziyet çekmekten kaynaklanıyor…

Bülent Kayabaş: Çöpçü kıyafetini giydiği zaman filmin sonuna kadar onunla dolaşırdı. Yatarken çıkarırdı sadece..

Hülya Koçyiğit: Politik kimliğiyle öne çıkmak istemezdi. Bizim oyuncu derneğimize üye olmadı. Daha sonra ÇASOD’un (Çağdaş Sinema Oyuncuları Derneği) kurulması için çalıştı; ama oraya da üye olmadı.

Şükran Esen (Sunal’ın yüksek tez hocası): Doktora yapmayı ve okulda kalarak öğretim üyesi olmayı düşünüyordu.

Adına yazılan kitaplar

Gül Sunal, Kemal Hadi Gel, Bi Kahve İçelim, Doğan Kitap,
Feriha Karasu Gürses, Kemal Sunal Film Başka Yaşam Başka, Sel Yayınları, İstanbul 2002,
Nuran Turan, Kemal Sunal Çocukken, Önel Yayınevi,
Vadullah Taş, Kemal Sunal Filmlerini Anlatıyor, Esen Kitap

Kemal Sunal'ın oynadığı filmler: