Kuvars Taşı Nedir, Özellikleri ve Çeşitleri
Dünya üzerinde en çok bulunan minerallerden olan kuvars taşının kimyasal yapısı, silisyum ve oksijenden oluşur. Eski çağlarda sihir yapmak için kullanılırken, günümüzde tedavi amaçlı kullanılan taşların başında gelir. Kuvars taşı denildiğinde akla tek bir taş değil de, çok geniş bir taş ailesi gelmelidir. Çünkü çok sayıda çeşidi vardır ve bunlardan bazıları artık kendi adıyla anılmaya başlamıştır. Sitrin, ametist, krizopraz bunlardan bazılarıdır. Genellikle kristal yapıda olan kuvars taşının, gözle görünmeyen kristal yapıda olanları da vardır. Bunlar yarısaydam ve donuk özelliktedirler. Kristal yapıda olanlar ise camsı özellikte olup, kolay kırılabilen bir yapıya sahiptir.
Kuvars taşı çoğunlukla beyaz renktedir. Fakat doğada; sarı, pembe, mavi, kahverengi, siyah ve yeşil gibi renkleri de bulunmaktadır. Kuvars, içine karışan maddelere göre renk değiştirir. Çeşitli renkteki bu taşlar farklı isimlerle adlandırılır. Bunlardan birincisi:
Necef Kristal (Dağ Kristali)
Günümüzde ‘kristal kuvars’ olarak bilinen Necef kristali ismini Hz Ali’nin türbesinin bulunduğu Necef şehrinden almaktadır. Mücevher taşı olarak bilinir. Çeşitli süs eşyalarının yapımında da kullanılan Necef kristalinin içinde hava kabarcıkları vardır. Bunun yanısıra geçmiş zamanlarda mühür, tespih ve bardak yapımında da kullanıldığı bilinmektedir. Topkapı Sarayı Müzesi’nde 17. yüzyıla ait Necef ve zümrüt karışımından yapılmış bir avize ile üzerinde Necef taşı kullanılarak yapılmış maşrapa sergilenmektedir.
Sütlü Kuvars
Beyaz kuvars olarakta bilinen taş, süt beyaz rengindedir. Doğada en çok bulunan çeşitlerdendir. Sanayide, seramik ve porselen yapımında kullanılır.
Pembe Kuvars
Şeffaf ve pembe renkli olan bu kuvars türü volkanik kayaçlar içerisinde kristal kütleler halinde ya da tek kristal parça halinde bulunur. İçindeki pembe renk titanyum ve manganez izlerinden kaynaklanır. Türkiye’de Giresun-Şebinkarahisar bölgesinde çıkartılır. Pembe kuvars taşı Roma döneminde devlet mühürlerinin yapımında kullanılırken, antik dönemde de aşkın sembolü olarak kabul edilirdi. Ayrıca Eski Mısır’da yaşlanmayı yavaşlatan şifalı bir taş olarak kullanılmıştır. Günümüzde çoğunlukla takı yapımında kullanılır.
Yeşil Kuvars (Prasiolite)
Adında da anlaşılacağı gibi yeşil renkte, şeffaf bir kuvars çeşididir. Doğada nadir bulunan bir türdür. Antik Yunan ve Roma döneminde broş yapımında kullanılmıştır.
Dumanlı Kuvars (Smoky Quartz)
Şeffaf ve kristal yapıda olan bu kuvars türü kahverengi ya da griye yakın renktedir. Çok kıymetli taş olarak görülen dumanlı kuvars, binlerce yıl dekoratif yapılarda ve süs eşyası yapımında kullanılmıştır. Roma döneminde yas tutan kişilerin üzüntüsünü giderdiğine inanılıyordu. Diğer toplumlarda kuraklık döneminde yağmur yağması için yapılan törenlerde kullanılmıştır. Türkiye’de Aydın’ın Koçarlı ve Karacasu ilçelerinde dumanlı kuvars yatakları vardır.
Ametist (Amethyst)
Menekşe ve mora yakın renkte olan bu kuvars türü, rengini içindeki manganez izlerinden almaktadır. Koyu renkte olanları daha değerlidir. Şeffaf ve kristal yapıda olan ametist kuvarsın, Antik Yunan da sarhoş olmayı engelleyen bir taş olduğuna inanılırdı. Zaten ismi de buradan gelmektedir. Ametist kelimesi Yunan kökenli olup, sarhoşluktan koruyan anlamına gelmektedir. Türkiye’de Fatsa, Aşkale ve Gölköy yakınlarında ametist yatakları bulunmaktadır.
Sitrin (Citrine)
Adını Fransızcada limon anlamına gelen ‘citron’ kelimesinden almıştır. Sarı kuvars veya limonlu kuvars olarakta bilinir. Genellikle limon sarısı, portakal ya da kırmızı renklerde olabilir. Diğer türlerden farklı olarak, kristal yapıdadır fakat şeffaf değildir. En değerli sitrin kuvars kristalleri Brezilya’da çıkartılmaktadır. Antik dönemde yılan sokması gibi durumlarda zehirlenmemek için kullanılmıştır.
Kuvars Taşı Nerelerde Çıkartılır?
Kuvars taşı dünya yüzeyinde en bol ve yaygın bulunan değerli taşlardandır. Bütün iklim koşullarında oluşur. Hem kimyasal hem de mekanik ayrışmaya karşı dayanıklı olan kuvars taşı, metaformik, ve tortul kayaçlardandır.
Dünyanın hemen hemen her bölgesinde bulunan kuvars taşı, en yaygın Brezilya ve Madagaskar’da çıkartılır. Hatta dünyanın en değerli taşlarından olan mavi kuvarsın en zengin yatakları Brezilya’dadır. Ayrıca Afrika bölgesinde bulunan birçok ülkede de çıkartılmaktadır. Afrika ülkelerinden çıkartılan kuvars taşları işlenerek dünyanın pek çok yerine satılmaktadır.
Türkiye’de kuvars çeşitli bölgelerden çıkartılmaktadır. Özellikle dumanlı kuvarsın en güzeli ve onun siyah türü olan ‘Morion’ Türkiye’de çıkartılır. Balıkesir, Göğü-Dursunbey Köyü civarında volkanik kayaçlar içinde ametist kristalleri vardır. Aydın ili Damder-Karacasu köyünde hafif ve şeffaf dumanlı kuvars kristalleri bulunur. Yine Aydın’ın Koçarlı ilçesi Mersinbeleni Köyü’nde, dumanlı kuvars ve dağ kristali (şeffaf kuvars) yaygındır.
Mersinbeleni Köyü’nde yaşayan insanlar 30 yıldır tarlalarından topladıkları dumanlı kuvars taşlarını satarak kendilerine ek gelir sağlamaktadırlar.
Kuvars Taşı Nerelerde Kullanılır?
Değerli taş grubundan olan kuvars taşının kullanım alanı oldukça geniştir. %99 oranında silis içeren ve billurlarmış silis kristali olan kuvars, sanayi ve endüstri alanında ihtiyaç duyulan ve çok miktarda tüketilen bir hammaddedir.
Özellikle kumlarda bol miktarda bulunan kuvarsın, saf olmayanları içinde demir vardır. Beyaz kum olarakta bilinen ve SİO2 bileşenini içeren kuvarslar cam sanayisinde kullanılır. Kuvarsın içinde yer alan diğer minareler, renk ve şekil bozukluklarına neden olmaktadır. Bu nedenle kuvars kumu ne kadar yüksek saflıkta olursa, cam o kadar kaliteli olur.
Alt yapı hizmetlerinde ve sanayi alanında giderek artan bir kullanıma sahip CTP borular, reçine, cam elyafı, kuvars kumundan oluşan kompozit yapıya sahiptir. Kuvars kumu bu yapının içinde dolgu malzemesi olarak kullanılır.
İnşaat sektöründe de kullanılan kuvars, beton, seramik ve fayans yapıştırıcıları, yüzey sertleştiriciler, tamir harçları gibi birçok ürünü elde etmede kullanılır. Isı yalıtımında kullanılan cam elyafının da hammaddesidir.
Halı saha, golf ve hipodrom gibi spor alanlarında, yüksek su geçirme özelliğinden dolayı yüzey sularının drenajına yardım ettiği için zemin düzenlemesinde kuvars kumu kullanılır. Ayrıca su ve diğer birçok sıvının filtrelenmesinde kullanılan ucuz ve etkin bir yöntemdir.
Kuvars Taşının Faydaları
Tedavi edici özelliği çok yoğun olan kuvars taşının fiziksel, metafiziksel ve psikolojik birçok faydası vardır. Kuvars taşını üzerinde taşıyan insanları öfkeden, korkudan, kıskançlıktan ve suçluluktan korunduklarına inanırlar. İnsan zihnini gereksiz ve kötü düşüncelerden arındırır. Bedeninizi negatif düşüncelerden temizleyerek, ruh ve beden dengesini sağlar. Rüya taşı olarakta bilinen kuvars taşının, kısırlığa karşı etkili olduğu söylenir. Başucunuzda ya da yakınınızda bulunduracağınız kuvars taşı bedeninizi gevşeterek, duygusal engellerinizi ortadan kaldırır. Kuvarsı sol avucunuzun içine koyarak enerjisinden yararlanabilirsiniz. Dışarıdan gelebilecek kötü enerjilerden korur.
Bileklik olarak kullanıldığı zaman stresten koruyarak, bedeninize ve ruhunuza canlılık verir. Sinir sistemi üzerinde olumlu etkilere sahiptir. Hastalıklara karşı koruyucu ve tedavi edicidir. Kuvars taşının yaydığı enerji hastalığınızın daha hızlı iyileşmesini sağlar.
Kuvars taşını kullananlar özgüvenlerini tazeleyerek, sezgilerini kuvvetlendirirler. Konsantrasyon eksikliğini giderir ve farkındalık seviyenizi arttırır. Kararsızlığa iyi gelir. Doğru ve sizi mutlu edecek kararlar almanızı sağlar. Ruhsal yeteneklerinizi ortaya çıkarır.
Kuvars taşını sürekli üstünüzde taşımanız halinde aşk hayatınız canlanır. Afrodizyak etkisi vardır. Evinize, arabanıza ve ofisinize yerleştireceğiniz kuvars taşı, cep telefonu, bilgisayar, telsiz ve televizyonlardan yayılan radyasyonu emerek toplar ve ortamın enerjisini büyük oranda dengeler.
Doğal bir ağrı kesici özelliğine sahiptir. Çeşitli sebeplerle oluşan baş ağrılarını iyileştirmek için kullanılabilir. Bunun yanında sindirim sitemi, solunum sistemi ve üriner sistem hastalıklarına karşı faydalıdır.
Enerjisi çok yüksek bir taş olan kuvars, kişinin hayal gücünü besleyerek, yaratıcılığını arttırır. Özellikle pembe kuvars taşı akciğer, böbrek ve kalp için çok faydalıdır. Bedenin ısı sistemi düzenlemeye yardımcı olur. Pembe kuvars, ametist taşıyla birlikte kullanıldığında, kalbi korur. Aklı güçlendirerek, beyin fonksiyonlarının daha rahat çalışmasını sağlar.
El ve ayak rahatsızlıklarına ve kramplara karşı etkilidir. Kan dolaşımını düzenler ve kan hastalıklarına karşı faydalıdır. Pembe kuvarsı kullandıktan bir süre sonra toprağa gömerek, topladığı kötü enerjilerden arındırmalısınız.
