Milletvekili Olma Şartları Nelerdir?

Milletvekili, tüm Türkiye’de yapılan seçimler sonucunda Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde aday olduğu ili temsil etme hakkı kazanmış kişidir. Adından da anlaşılacağı gibi adaylık belli bir ilden verilse de milletvekili olan aday, sadece o ilin değil tüm milletin vekili olma hakkını da kazanmıştır aslında. Bu yüzden milletvekilliği önemli bir görevdir.

Bir kişi aşağıda belirtilen, anayasamızın 76. maddesinden belirtilen şartlara uyuyorsa milletvekili adayı olabilir;

• Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
  
• 25 yaşını doldurmuş olmak,
  
• En az ilköğrenim mezunu olmak,
  
• Askerlik hizmetini yapmış olmak,
  
• Kamu hizmetinden yasaklanmamış olmak,
  
• Taksirli suçlar (Kasıtlı olmayan suçlar, trafik kazası vb.)haricinde 1 seneden fazla hapis yatmamış olmak,
  
• Yüz kızartıcı bir hata yapmamış olmak,
  
• Hükümet sırrını açığa vurmamış olmak,
  
• İdeolojik ve anarşik suçlara katılmamak,
  
• Kamu görevlileri için görevlerinden istifa etmiş olmak.
  

Bu şartları yerine getiren adaylar iki seçeneğe sahiptir, ya bir siyasi partiden aday olurlar ya da bağımsız aday olmayı seçerler. 

Seçimini ilkinden yana kullananlar öncelikle milletvekili olmak istedikleri siyasi partiye giderek aday adaylığı için başvurur. Aday adaylığı için birçok siyasi parti belirli bir ücret talebinde bulunmaktadır. Bu ücretlerde kadın ve engelli adaylarda istisnalar yapılabilmektedir. Bu ücretin yanında adaydan belli belgeler talep edilir. Bu süreçten sonra sıra adaylığın kesinleşmesine gelir.

Siyasi partilerin bir kısmı milletvekili adaylarını önseçimle belirlerken, bir kısmı da üst yönetim kurulları ya da partilerin liderleri tarafından belirlenmesini sağlar. Yapılan önseçimler sonucunda delegeler arasında bir sıralama belirlenir. Bu sıralamayla birlikte hangi adayın seçimlerde daha şanslı olacağı da ortaya çıkar. Bu yüzden, bu dönemde yapılacak doğru reklam, tanıtım çalışmaları adayın ilerideki başarı şansını artırır. 

Adaylar için ikinci seçenek de bağımsız adaylıktır. Kendini herhangi bir siyasi partiye ait hissetmeyen, aynı görüşü savunmayan ya da bir parti çatısı altında görev almak istemeyen adaylar bağımsız aday olabilir. Bu adaylar, milletvekili seçilmek istediği ilin İl Seçim Kurulu Başkanlığı’na giderek, başvuru belgelerini, talep edilen ücreti ve adaylık koşullarına uyduğunu bildiren bir yazıyı teslim eder. Kurul başvuruyu onayladıktan sonra bunu Yüksek Seçim Kurulu’na duyurur. 

YSK partilerden gelen listeler ve İl Seçim Kurul Başkanlıkları’ndan gelen bağımsız aday isimleri ile beraber geçici listeleri açıklar. İtiraz için verilen 2 günlük süreden sonra kesin listeler açıklanır. Bu listelerde yer alan milletvekili adayları için daha sonrasında yoğun bir reklam, tanıtım, miting programları vardır. Bu evrede alınan doğru kararlar, seçim gününde alınacak sonuçları belirler. 

Seçimlerde başarılı olan isimler, seçildiklerine dair tutanakları olan mazbatalarını alarak, Meclis’e kayıtlarını yaptırarak, rozetlerini alarak görevlerine başlar.