Sağlıklı Uyku İçin Ne Yapmalı

Uyku, insanlar için pasif bir süreçmiş gibi gözükse de beden ve zihin sağlığı açısından birçok görevi olan önemli bir zaman aralığıdır. Uyku sırasında, dokuların onarılması, hormonların sentezlenmesi, psikolojik dengenin korunumu, hafızanın yapılandırılması gibi birçok farklı ve önemli işlemler sürdürülmektedir. 

Yapılan çalışmalar, sağlıklı ve dengeli bir hayat için her insanın farklı uyku dilimlerine ihtiyacı olduğunu ortaya koymuştur. Bu değişen faktörler kişinin genetiğine göre de farklılık göstermekte olup, ortalama uyku ihtiyacı 4-10 saat arasında değişmektedir. Yetişkinler için bu süre genel olarak 6-8 saat olarak ifade edilmektedir.

Kişinin tüm gününe etki edebilen bir faktör olarak uyku, sağlıklı bir şekilde yapılmadığında yaşam kalitesi tamamen düşebilir. Çünkü uyku insanlarda muhakkak karşılanması gereken ihtiyaçlardan biridir. Yapılan bir araştırmaya göre 11 gün uyumayan bir kişinin psikolojik sorunlar yaşadığını göstermiştir. Bu yüzden yetersiz ya da kalitesiz uyku, hem biyolojik hem de psikolojik sorunlara sebep olacaktır.

İnsomnia, uyku apne sendromu gibi uyku hastalıkları sıklıkla karşılaşılan ve derhal müdahale edilmesi gereken rahatsızlıklardır. 

Sağlıklı bir uyku için dikkat edilmesi gereken hususlar;

• En sağlıklı uyku doğal uykudur. Bu yüzden kişinin kendini uykulu hissettiği zaman yatağa gitmesi çok önemlidir. Doğal uykunun kaybolması ile birlikte uyku hastalıkları ortaya çıkmaya başlar.
  
• Uykuya hak ettiği süreyi vermek önemlidir. Yoğun iş temposundan, giderek artan yapılacaklar listesinden dolayı bir çok insan uykuya yeteri kadar vakit ayıramamaktadır. Oysa ki yatağa gidiş ve kalkış zamanları düzenli bir hale getirilmeli, bu düzene mümkün olduğunda uyulmalıdır.
  
• Uyku için rahat bir ortam oluşturmak uykunun en önemli ihtiyaçlarından biridir. Bu rahat ortam kişiden kişiye göre değişebilir. Bazı kişiler tam sessizlik ve karanlık ile sağlıklı bir uyku alırken, kimileri de uykuya dalmak için belirli bir ışık ve ses düzeyine ihtiyaç duyabilmektedir. Ayrıca fiziksel özelliklere göre seçilecek yatak, yastık, çarşaf gibi etmenlerde uykunun kalitesi üzerinde büyük etkendir. 
  
• Vücudu rahatsız eden, uyarıcı maddeler içeren, yani uykunun ertelenmesine ve engellenmesine sebep olacak maddelerin uyku saatinden en az 5 saat önce tüketimine son verilmelidir. 
  
• Alkol ve sigara kullanımının uykunun kalitesini düşürdüğü araştırmaların da kanıtladığı bir gerçektir.
  
• Gün içinde yapılan düzenli egzersizler dinlenme sürelerine katkıda bulunmakta, uykunun daha rahat başlamasına sebep olmaktadır.
  
• Önceden belirlenen uyku düzenleri, normalden farklı zamanlarda bile, tatil, farklı yerlerde konaklama vs., takip edilmeye çalışılmalıdır.