Sınav Stresi Nedir, Nasıl Atlatılır?
Sınav öncesi yaşanan stresler, bazen sınavların önüne geçer. Stresiniz, ders çalışmanızı engeller. Ancak panzehirin kendinizde olduğunu unutmayın!
Sınav stresi, her öğrencinin bir gerçeği… Gizemli sorularla dolu masanın önünde oturma düşüncesi kalbinizin daha hızlı çalışmasına sebep olabilir. Vücudunuzun terlediğini hissedebilirsiniz. O korkuları ve sınav stresini basit yöntemlerle atlatabilirsiniz. Önerilerimizi dikkate almanızı tavsiye ederiz!
Sınav Stresini Yenmenin Yolları
Sınav stresiyle baş edebilmeniz, akademik kariyerinizde daha başarılı olmanıza yardımcı olur. Zihin sağlığınızı olumlu bir yerde tutmak için kendinize ihtiyacınız olan molaları vermeyi ihmal etmeyin. Patlarcasına çalışmak size sınavda istediğiniz başarıyı sunmayacaktır. Peki, başka neler yapabilirsiniz?
- Nefes almanın basit sanatını hatırlayın! Birkaç derin nefes alın ve zihninizin verdiğiniz nefesle birlikte gevşemesine izin verin. Basit bir meseledir; fakat sınav paniği ortaya çıktığında kolaylıkla unutulabilir.
- Olumlu şeyler düşünün! Sınavdan iyi sonuç almanızı engelleyecek en iyi şey, olumsuz konuşarak panik yapmanızdır. Olumlu şeylere odaklanın. Bunu yapabileceğinize kendinizi ikna edin. Ayrıca sınavdan 100 üzerinden 100 alamazsanız bunun dünyanın sonu olmayacağını düşünün.
- Egzersiz için zaman ayırın! Beyin fonksiyonlarının geliştirmenin çok iyi bir yolu, vücudunuzun o kısmındaki kan akışını geliştirmenizdir. Egzersiz bunun için harika bir yoldur. Egzersiz, ayrıca vücudunuzdaki endorfin seviyesini de arttırarak duygusal stresi azaltmanıza da yardımcı olur.
- Aşırı çalışmayın! Sınav stresi yaşarken bir de bulduğunuz her boş dakikada ders çalışmayın. Bütün temelleri aldığınıza ve konuyu candan öğrendiğinize emin olmak istiyorsunuzdur. Bununla ilgili sorun şu ki, eğer beyninize bir mola verdirmezseniz, o zaman bilgiyi kısa zamanlı hafızadan uzun zamanlı hafızaya taşıma süreci etkilenecektir. Eğer beyniniz yorulursa, fonksiyonları zayıflayacaktır. Çalışma süresini daha kısa seanslara programlayarak kendinize beyin gücü bahşedebilirsiniz. Zamanınız varken plan yapın ki çalışmanız için gerekli süreniz olsun.
- Bir çalışma grubuna katılın! Dershane veya etüt merkezi gibi ek ders alabileceğiniz yerler, okulda oluşturduğunuz çalışma grupları veya eğitimcilerin yönlendirmesi ile katılacağınız bir ek program sınav öncesi özgüveninizi sağlayabilir. Böyle bir eğitim aktiviteniz yoksa kendiniz bir çalışma grubu oluşturmayı deneyin. Etkili çalışma yönteminden emin değilseniz, bir çalışma grubunda veya özel öğretmenden eğitim almanızın pek anlamı olmayabilir. Grup çalışması için “anlamanız gereken şeylerle” beyninizin eşleştiğinden emin olun.
Konulara hâkim bir arkadaş edinin! Aslında bunun için biraz zorlanabilirsiniz. Her çalışkan öğrenci herkesle ders çalışamaz. Derslerine iyi çalışan, zeki ve ders kitapları ve materyallerini iyi derecede kullanabilen bir arkadaşınız, sınav stresinizi yenmek için yardımcı olabilir. “Sınıfın en çalışkanı benim” diyorsanız, diğer yöntemleri denemeniz gerekiyor!
Öğrenciler, Okul Hayatı, Sınav ve Öneriler
Öğrencilerin günlük olarak uğraştıkları şeyler vardır. Maddi durum, arkadaşlıklar, oda arkadaşları, romantik ilişkiler, aile meseleleri ve çok sayıda ders ve ödev… Eğitimciler, her zaman bütün bunların en önünde olmak ister. Mantıken derslerinizde iyi bir şeyler yapmazsanız, lise veya üniversite hayatınız kâbusa dönebilir. 24 saat boyunca eğitim alsanız da etkin bir eğitim almıyorsanız, kitaplarınızla geçirdiğiniz zaman dilimi sizin için stres kaynağı olabilir. Bu sebeple öncelikle “akademik stresle” başa çıkabilmelisiniz!
Derslerinizle aranız iyi değilse, eğitim hedeflerinizi tutturamayabilirsiniz. Bu basit denklem, stres seviyenizin kontrolünden biraz uzaklaşmaya başladığınızda hedeflerinize öncelik vermenize yardımcı olacak kadar motivasyon sağlamalıdır. Eğitimle bağlantılı olmayan sorumluluklarınızı yerine getirecek yeterli vaktiniz yoksa sadece önemli ihtiyaçlarınıza zaman ayırın. Örneğin, arkadaşlarınıza ayıracağınız zamana derslerinize ayırsanız, hiçbir arkadaşınız buna itiraz etmeyecektir!
Sağlıklı beslenme, düzenli uyku, kişisel bakım, spor veya egzersiz, fiziksel görünüme özen göstermek gibi “her zaman yapılması gereken” şeyler sınav sürecinde ve sınav öncesi stresinizi azaltmak hiç tahmin edemeyeceğiniz bir sonuç verebilir. Düşünsenize; iyi bir gece uykusundan sonra küçük bir egzersiz yapıp, duş alsanız ve sağlıklı bir kahvaltı yapsanız kendinizi nasıl hissedersiniz? Stresinizi unuttunuz değil mi?
Herhangi bir ders, bir profesör veya bir öğretmen sınav öncesi stresinize stres katıyorsa diğer öğrencilere böyle bir durumda nasıl davrandıklarını sorun. Böyle bir durumla mücadele etmesi gereken ilk öğrenci siz değilsiniz! Diğer öğrenciler, edebiyat öğretmeninin onlara daha iyi notlar verdiğini; sanat tarihi profesörünün sadece erkek öğrencilere önem verdiğini söyleyebilir. Siz de o eğitimci ile ilgili bir pozisyon belirlersiniz. Bir ders ile sorununuz varsa stresinizi azaltmak için üst sınıftaki bir öğrencinin o dersle ilgili tecrübesinden yararlanmayı deneyebilirsiniz.
Sınav Haftası Neler Yapılmalı?
Sınav stresi, son hafta kendisini iyice hissettirir. Her geçen gün şiddetini artırır. Son hafta için farklı bir şeyler yapmak gerekir.
- Yalnız kalın: Okulda tanıdığınız herkes sınavlara hazırlanıyor. Siz de kendinize zaman ayırın ve bir süre yalnız kalın. Kendi başınıza yürüyüşe çıkın. Stressiz ve doğa ile baş başa kalabileceğiniz bir mekânda kendinize kahve ısmarlayın. En azından birkaç saat sınav haftası düşüncesinden kurtulabilirsiniz.
- Kendinizi şarj edin: Bütün iletişim cihazlarını, televizyonu ve bilgisayarınızı bir kenara bırakın. Sessiz bir ortamda kendi sesinizi dinleyin. Meditasyon yapın, dua edin! Veya sizi o anda ne rahatlatacaksa öyle davranın. Amacınız; 5-10 dakika bile olsa ruhunuzu ve zihninizi sakinleştirmek ve şarj etmek olsun.
- Eğlenin: Sınav öncesi eğlenmek de nedir, diye sorabilirsiniz. Merak etmeyin, sadece 15-30 dakika kadar eğlenmeniz yeterli olabilir. Beyninizin verimliliği için farklı ve eğlenceli bir aktivite yapmanız, stres için tahmin edemeyeceğiniz sonuçlar verebilir. Örneğin; eğlenceli bir dergi okuyun, eğlenceli ve komik videolar izleyin, sizi güldürebilecek bir arkadaşınızla görüntülü konuşun.
- Spor yapın: Her türlü stres için kurtarıcı aktivite konumunda olan spor, sınav stresi için de uygulanabilir. Halı saha maçına gitmenizden bahsetmiyoruz. Yürüyüş, bisiklet ve koşu gibi her zaman yapabileceğiniz sporları deneyin. Mümkünse doğal bir ortamda, değilse spor salonlarında yapabilirsiniz. Spor, sizi rahatlatacak ve enerji verecektir.
- Spor müsabakası izleyin: Final haftasında bir futbol veya basketbol müsabakası izleyebilirsiniz. Oyuncuların mücadelesi, stresle mücadele için taktik geliştirmenizi, eğlenmenizi ve ders kitaplarının verdiği sıkıntıyı azaltmanızı sağlayabilir.
- Not tutun: Günlük işlerinizle ilgili not tutarak zamanınızı verimli kullanın. Bir liste hazırlayın. Ne zaman uyanacaksınız, yemek saatleriniz ne zaman, odanızı ne zaman toplayacaksınız, ne zaman dinleneceksiniz? Yazılı olarak bir plan yaparsanız, stresiniz bu plan arasında unutulup gidecektir.
- Çözüm üretin: Okul ve sınav stresiyle birlikte farklı birçok sorunla da uğramak zorunda kalabilirsiniz. Çalışma materyalleri bulmak, okumak, zamanınızı yönetmek, üretken olmak, araştırma yapmak, ailenizle ve romantik ilişkiniz varsa partnerinizle ilgilenmeniz gerekebilir. Karşılaştığınız tüm zorlukları düşünün ve ardından spesifik çözümler üretin. Her şeyle mücadele etmek için hangi özel yöntemi kullanacaksınız? Cevap aranan soru bu…
- Zamanınızı yönetin: Zamanınızın sınırlı olduğunu kabul edin. Neye çalışacağınıza ve her bir konuya ne kadar zaman ayırmanız gerektiğine karar verin. Büyük ihtimalle bazı konulara diğerlerinden daha fazla zaman ayırmanız gerekecek. Bu nedenle çalışma zamanınızı, derslerin ve konuların önemine göre planlayın!
Son bir not: Her sınav, stres sebebi olabilir. Üstelik zor bir dersse ve iyi bir not almanız gerekiyorsa stresiniz katlanır. Tüm bunları bir kenara bırakarak sınavlardan daha önemli olduğunuzu düşünün. Ayrıca, her sınav “kıyamet habercisi” değil!