Teleskopu Gerçekte Kim İcat Etti?

Çoğumuz, Galileo Galilei'nin teleskopun mucidi olduğunu düşünürüz çünkü fen öğretmenlerimizin bize söyledikleri ve fen kitaplarında okuduğumuz budur. Ama gerçekte yanılıyoruz çünkü Galilei bu gezegenin yetiştirdiği en iyi astronomlarda biri olsa bile, teleskopun mucidi değildir. O zaman teleskopun mucidi kimdir sorusu aklımıza takılır.

Teleskopu kimin icat ettiği sorusuna yanıt, Hans Lipperhey'dir. Evet teleskopu icat eden odur ve onun icadı astronomi ve bilim dünyasına büyük bir katkı sağlamıştır. Teleskop, hayatımızdaki birçok şeyin manzarasını değiştirmiştir. Teleskop sadece yıldızlar, gezegenler ve diğer gök cisimleri gibi dünya dışı objeleri gözlemlemede değil, aynı zamanda günlük hayatımızda da kullanılmaktadır. Mesela, teleskoplar navigasyon ve taşımacılık amacıyla gemilerde, hatta askeri alanda birinin bögesini korumak ve savunmak için kullanılır.

Şimdi teleskopu kimin icat ettiği sorusuna dönersek, Hans Lipperhey adındaki bu adam dünyamızdaki büyük bir değişimin nedenidir ve Almanya'da doğu Hollanda'da yaşamıştır. 1954'te evlenip, 1602'de Hollanda vatandaşı olmuştur ve profesyonel bir tüccardır. O zamanlarda, İtalyanlar Hollanda'ya cam tekniklerini getirdiler, bu gelişme insanların lens üretme üzerinde değişik fikirler ve ilerlemeler göstermesine neden oldu. 1608'de teleskop icat edilmiştir.

Gerçek şu ki, teleskopu icat eden tek bir insan değildi, bu icat üç kişiye atfedilebilir, Hans Lipperhey, Zacharis Janssen ve Jacob Metius. İcattan sonra, teleskopların sayısız üretimi gerçekleşti ve Avrupa'ya, hatta Amerika ve Asya'ya yayıldı. İlk teleskoplar bir objeyi sadece üç katına kadar büyütebiliyordu. Ama bugünün teleskopları, birçok ışık yılı uzaktaki objeleri görebiliyor ve çok küçük nesneleri devasa yapabiliyor.

Galilei ne zaman resme dahil oldu? Teleskopu tam olarak icat etmedi fakat ona birkaç şey ekledi çünkü konveks ve konkav lensleri bir tüpün içine yerleştirdi, yani onun yaptığı orijinal olana geliştirme uygulamaktı. Yani Galilei teleskopun asıl mucidi değildir.

Şimdi hikaye bir yılan hikayesine dönüyor çünkü bir rivayet teleskopu ne Galilei'nin ne de Hans'ın icat ettiğini söylüyor. Teleskopu bulan, Hans'ın lenslerle oynayan çocuklarıdır. Ama hikayenin o kısmı henüz kanıtlanmamıştır. O yüzden bu noktada, daha inandırıcı olanda kalmalıyız ve teleskopun Hans ve diğer iki kişi tarafından icat edildiğini söylemeliyiz.