Tetra Otunun Faydaları
TARİHÇESİ: Latince ismi Cotinus coggygria olan tetra otu, diğer ismiyle duman ağacı binlerce yıldan günümüze gelmiş ve birçok rahatsızlığın tedavisinde halen kullanılan bir ot çeşididir.
Özellikle ılıman ve bol yağış alan verimli topraklarda yetişen Tetra otunun faydalı olduğu hayvanlar üzerinde gözlemlenerek anlaşılmıştır. Bir grup büyük baş hayvanın otlamış olduğu bir çimenlikte keşfedilmiştir. Bacağından yaralı olan bir inek, otlarken farkında olmadan, Tetra otuna sürtünmüştür. Birkaç gün içinde yaralı bacağın iyileştiği görülmüştür. Sebebi araştırıldığında, yaranın Tetra otu sayesinde iyileşmiş olduğu anlaşılmıştır. Böylece, bitki tedavi amaçlı kullanılmaya başlamıştır.
Tetra’ya duman ağacı denmesinin bir diğer sebebi çiçeklerinin rengarenk olmasıdır. Bu renkler arasında mavi, kırmızının tüm tonları bulunduğundan uzaktan bakıldığında bir alev topunu andırabilir. Ayrıca, çiçeklerinin güzelliğinden ötürü, birçok çiçekçide süs amacıyla yetiştirilmek için de satılmaktadır. Halk arasında yeşil tetra ve kırmızı tetra olarak da bilinir. Ülkemizde daha çok Tekirdağ ve Bulgaristan sınırında bulunur. Antalya civarında da yetiştirilmektedir. Son dönemlerde bilimsel amaçlı çalışmalarda sıkça kullanılmaya başlamasından ötürü tekrar gündeme gelmiştir.
Bitki genel olarak dahili kullanım için tavsiye edilmemektedir, daha çok harici olarak faydalanılır. Bunun en önemli sebebi içeriğinde bulunan, Glikozidler, Eterik yağ, linaol, Galotanenler, Mirsen,alfa-pinen, komfen, alfa-terpinol gibi bileşenlerin vücuda zarar verebilecek bir takım etkilere sebep olabilmesi ihtimalidir. Ancak, doktor kontrolünde,tedavi amaçlı olarak dahili olarak kullanılabilir.
Bitkinin kullanımdan sonra birçok rahatsızlıkta başarılı sonuçlar alındığı gözlemlenmiştir. Özellikle, yılda bir iki defadan daha fazla grip, nezle yada bronşit olan hastalar, tetra otunu bir cezve suda kaynatarak buharını burunlarına çektiklerinde yada yine cezvenin içinde bir tatlı kaşığı tetra otunu yakarak dumanını soluduklarında, burun akıntılarının birkaç dakika içinde kesildiğini gözlemlemişlerdir.
Tetra otu, kaynatılıp burun kanalıyla solunduğunda, sinüslerin üst tarafında bulunan sinirler kanalıyla beyine giden duyuları uyarmaktadır. Böylelikle, sinüslerde açılma ve rahatlama meydana gelir. Sürekli burun akıntısı olan hastalarda, cezveye birkaç yaprak konularak susuz şekilde yakılarak tütsü şeklinde de kullanılabilir. Dumanı çıkmaya başladığı zaman burna çekilmesi gerekmektedir. Tütsüsü birkaç dakika sonra akıntıyı durdur.
Tetra otu, antiseptik özelliğe sahiptir. Damar büzücü ve antiseptik özelliği nedeniyle macun şekline getirilen karışımla yaralar üzerinde kullanılabilmektedir. Doktor tavsiyesi ve izni alınarak, açık yaralara, ciltte oluşan cerahatli sivilceli yaralara, macun kıvamında veya bir tülbent içinde kompres yapılarak uygulanabilir. Özellikle iyi geldiği rahatsızlıklar şunlardır; kanamalı hemoroid, paradontoz, diaria, cilt hastalıkları, ülserik kolit, dişeti iltihapları, yaralar, cerahatli sivilceler, ak akıntı, ishal, ülser, sedef vb.
Düzenli kullanımdan sonra, ağızdaki yaraların, dişeti problemlerinin, basur kanamalarının tamamen iyileştiği gözlemlenmiştir. Ancak cerahatli yara ve sivilcelerde, doktor tavsiyesi olmadan kullanılması tehlikeli sonuçlara yol açabilir.
KULLANIM ŞEKLİ:Tetra otunun nasıl kullanılacağı ile ilgili en basit tarife şu şekildedir; birkaç kurutulmuş tetra otu yada 2-3 çorba kaşığı tetra otu tozunu 1.5 litre suya atarak, kaynamaya bırakılır. Takribi olarak 10 dakikaya yakın bir süre kaynayan ot, çeşitli şekillerde kullanılabilir. Örneğin, diş eti rahatsızlıklarında gargara yaparak, açık yaraları elde edilen su ile yıkayarak veya basur, irinli sivilce veya çeşitli yaralarda bir beze sarılıp, kompres yaparak uygulanabilir.
Aktarlarda da kolayca bulunabilen otu, doktor kontrolü olmadan kullanmak kesinlikle tehlikeli sonuçlar doğurabilmektedir. Bu nedenle, her hangi bir açık yara, basur, sinüzit, bronşit, ciltte oluşan irinli sivilce ve yaralarda mutlaka gerekli tetkikler yapıldıktan sonra ve doktorunuzdan izin alınarak kullanılması önerilmektedir. Hamileler de, doktorlarının izni olmadan kesinlikle kullanmamalıdır.
Kaynaklar
Şifalı Bitkiler Kitabı Kaynak olarak kullanılmıştır.